Đất và người Quảng Nam không chỉ tự hào có phố cổ Hội An là điểm sáng bậc nhất của du lịch Việt Nam mà còn có di sản văn hóa thế giới Khu đền tháp Chăm Mỹ Sơn thuộc xã Duy Phú huyện Duy Xuyên, cũng là một địa danh du lịch vô cùng hấp dẫn đặc biệt đối với những du khách thích tìm hiểu về văn hóa.

Khu đền tháp Chăm Mỹ Sơn với tên gọi quen thuộc hơn là Thánh địa Mỹ Sơn tọa lạc trong một thung lũng kín nơi có địa thế núi non hùng vĩ, uy nghiêm. Nằm cách thành phố Đà Nẵng gần 70 km về hướng tây nam, cách thành phố Hội An khoảng 40km, khu vực này kép dài từ Đông Trường Sơn qua Mỹ Sơn đến Trà Kiệu kinh đô cũ của người Chăm.
Thánh địa là một trong những điểm thăm quan hấp dẫn bậc nhất trong các chương trình tour du lịch miền Trung do vậy khu du lịch này được đầu tư khá nhiều vào việc nâng cao chất lượng dịch vụ, do vậy từ 1/1/2016, giá vé thăm quan tại điểm du lịch này tăng từ 60.000 đồng lên 100.000 đồng đối với khách Việt Nam, và từ 100.000 lên 150.000 đồng cho du khách quốc tế. Giá vé bao gồm phí thăm quan, xe điện và xem biểu diễn nghệ thuật.

thanh-dia-my-son

Công trình này được đánh giá ngang hàng với nhiều di tích nổi bật trong khu vực Đông Nam Á

Hơn 70 công trình kiến trúc đền tháp của nền văn minh Chămpa từng là thánh địa Ấn Độ giáo của Vương quốc Chămpa. Đây là nơi làm lễ thánh tẩy, dâng cúng lễ vật của những vị vua sau khi lên ngôi. Công trình là di chứng chứa đựng nhiều giá trị vô giá về lịch sử, văn hóa, kiến trúc, nghệ thuật qua một thời gian dài từ thế kỷ thứ IV đến thế kỷ XIII. Do vậy những công trình này được đánh giá ngang hàng với các di tích nổi tiếng trong khu vực Đông Nam Á như di tích Borobudur (Indonesia), Pagan (Myanma), Angkor Wat (Campuchia) và Ayutthaya (Thái Lan).
Thánh địa Mỹ Sơn đã được UNESCO công nhận là một trong các di sản thế giới tân thời và hiện đại vào năm 1999, và được thủ tướng chính phủ Việt Nam đưa vào danh sách xếp hạng 23 di tích quốc gia đặc biệt quan trọng.

thanh-dia-my-son1

Kiến trúc của khu đền tháp vẫn là một ẩn số đối với các nhà khoa học

Cấu trúc đền tháp ở Mỹ Sơn ẩn chứa vô số những bí ẩn mà các nhà khoa học hiện đại vẫn đang tìm hiểu và nghiên cứu. Khu đền tháp được chia thành nhiều cụm, xây dựng theo cùng một nguyên tắc. Mỗi cụm gồm một ngôi đền thờ chính, bao quanh là những ngôi tháp nhỏ hoặc công trình phụ. Ngôi đền chính tượng trưng cho núi Meru – trung tâm vũ trụ, là nơi hội tụ của thần linh và thờ thần Siva. Các đền phụ thờ các vị thần trông coi hướng trời.
Đền, tháp Chăm xây bằng gạch, ghép với những mảng trang trí bằng sa thạch. Điều khiến các nhà khoa học đau đầu đó là đến nay chưa có công trình nghiên cứu nào chỉ rõ được chất kết dính được sử dụng để gắn kết các viên ghạch. Và điều đặc biệt là chất kết dính mà thế giới hiện đại chưa tìm ra được đã được sử dụng từ hơn chục thế kỷ trước và gìn giữ cho công trình trường tồn với thời gian.

thanh-dia-my-son2

Các đoàn khách thăm quan háo hức để tìm hiểu về kiến trúc độc đáo nơi đây

Một điều đáng chú ý với những công trình này là khu thánh địa nằm trong một thung lũng kín do vậy việc mưa nắng dần hủy hoại diện mạo của các công trình là điều không thể tránh khỏi. Tuy vậy, nếu quan sát kỹ du khách có thể nhận ra rằng bề ngoài lớp tường ghạch hầu như không bị rêu phủ trừ những vết sứt hay đổ vỡ. Điều đó có thể ẩn chứa một bí quyết nào đó trong khi xây dựng mà con người hiện đại chưa tìm ra được.
Từ cuối thế kỷ 19 đầu thế kỷ thứ 20, các nhà khảo cổ học Pháp đã nghiên cứu về nghệ thuật tại Thánh Địa Mỹ Sơn và khai quật được rất nhiều di vật như: các pho tượng, các bức điêu khắc, bệ thờ và Linga tuy nhiên các di vật quý ấy đã được lấy đem về Pháp, số còn lại được trưng bày ở các bảo tàng tại Việt Nam như: Viện bảo tàng Lịch sử Việt Nam, Viện bảo tàng Thành phố Hồ Chí Minh và Bảo tàng Nghệ thuật điêu khắc Chăm Đà Nẵng.

thanh-dia-my-son3

Những công trình này dù trải bao mưa nắng nhưng rất ít bị rêu mốc bám

Tuy đã trải qua một thời gian dài với sự tàn phá của chiến tranh, nhưng những gì còn lại ở khu đền tháp Mỹ Sơn đều toát lại vẻ đẹp huyền bí, thu hút khách du lịch đến từ mọi nơi trên giới. Những công trình đền tháp ở đây tuy không còn cái nào nguyên vẹn nhưng điều bí ẩn của tháp Chăm Mỹ Sơn vẫn được lưu giữ thể hiện bằng sự tinh tế của nghệ thuật chạm khắc trên gạch.
Điểm nổi bật của nghệ thuật điêu khắc Chăm là thể hiện sức sống mãnh liệt của con người với nội tâm lúc bay bổng sảng khoái, lúc trầm tĩnh ưu tư, lúc trăn trở day dứt…
Với những giá trị to lớn về mặt khảo cổ, lịch sử và văn hóa, Khu di tích thánh địa Mỹ Sơn không chỉ là bảo tàng nghệ thuật vô giá của dân tộc Việt Nam mà còn đóng góp không nhỏ cho nền nghệ thuật Đông Nam Á.
Những công trình nghệ thuật Chăm huyền bí và độc đáo vẫn sừng sững giữa đất trời và chờ đợi du khách đến khám phá. Nếu có ghé Hội An hay về mảnh đất Quảng Nam thì đừng bỏ qua khu di sản văn hóa thế giới độc đáo này.

Nguồn internet